Prawidłowy dobór nart to nie lada wyzwanie. I to niezależnie od tego, czy szukamy nart dla początkujących czy dla zaawansowanych narciarzy. Dlatego warto wiedzieć, na co zwracać uwagę przy zakupie nart. Poniżej przedstawiamy przydatne wskazówki eksperta i wyjaśniamy podstawowe pojęcia. Z naszego artykułu dowiecie się, jaki rodzaj i jaką długość nart wybrać?
Jak dobrać narty do wzrostu, wagi i umiejętności?
Przy doborze długości nart należy przede wszystkim prawidłowo ocenić swoje umiejętności. Następnie trzeba dopasować narty, odpowiednio do wagi i wzrostu. Istotną kwestią są także nasze ambicje. Czy chcemy doskonalić swoje umiejętności, czy jedynie rekreacyjnie zjeżdżać ze stoku? Odpowiedzi na te pytania znacznie ułatwią nam wybór najodpowiedniejszego modelu. Dlatego tak naprawdę pomoc doświadczonego sprzedawcy ze specjalistycznego sklepu ze sprzętem sportowym zazwyczaj okazuje się niezbędna. Czerwone światełko powinno nam się zapalić, gdy handlowiec poleca nam konkretne narty, nie pytając wcześniej o powyższe kwestie. Najprawdopodobniej nie ma o doborze nart większego pojęcia.
Zdaniem ekspertów i sprzedawców klienci mają tendencję do wybierania nart zbyt ambitnych, zbyt trudnych dla siebie. Często kupują też narty zbyt krótkie, zwłaszcza, że wiele modeli ma tzw. rocker, który sprawia, że efektywnie narta jest jeszcze krótsza. Zawsze należy dobierać narty odpowiednie do swoich umiejętności. W odwrotnej sytuacji nabierzemy złych nawyków, które trudno potem będzie wyeliminować.
Generalna zasada jest prosta – im narta dłuższa, tym stabilniejsza i lepiej trzyma się toru jazdy, ale jest też mniej podatna na skręcanie. Kto zatem lubi wykonywać krótkie śmigi, może wybrać krótsze narty. Kto stawia na komfort jazdy lub liczy na rozwijanie większych prędkości, niech lepiej wybierze nieco dłuższe. Właściwy stosunek długości narty do wzrostu narciarza zależy od wielu czynników, m.in. rodzaju narty i umiejętności narciarza, czy jego wagi.
Jaka długość nart dla kobiet?
W przypadku pań, które pierwsze kroki na stoku mają już za sobą i ich umiejętności można określić jako średniozaawansowane najlepiej sprawdzają się narty sięgające do brody. Oznacza to, że powinny być około 20cm krótsze niż wzrost. Takie narty będą się dobrze prowadzić a jednocześnie nie będą sprawiały zbyt dużych trudności przy skręcie.
Jaka długość nart dla mężczyzn?
Na relatywnie nieco dłuższe narty mogą pozwolić sobie panowie. W przypadku średniozaawansowanych mężczyzn narty mogą sięgać do brody. W takim wypadku są około 15cm krótsze niż wzrost narciarza. Są to przeciętne długości wyjściowe – zależnie od umiejętności i stylu jazdy należy je odpowiednio skorygować.
Jak dobrać narty dla początkujących?
Jeśli narciarz dopiero rozpoczyna swoją przygodę z nartami, porusza się po niezbyt długich stokach i nie rozwija dużych prędkości, od powyższych wartości dla danej płci powinien odjąć 5cm. Początkująca kobieta może zatem wybrać narty około 25cm krótsze od jej wzrostu a mężczyzna około 20 cm krótsze. Takie narty ułatwią naukę i sprawią, że adept narciarstwa będzie miał z jazdy więcej frajdy. Przy krótszych nartach jest też mniejsze ryzyko kontuzji. Trzeba jednak pamiętać, że wraz z postępem nauki i wzrostem umiejętności należy przesiąść się na nieco dłuższe narty!
Dłuższe narty dla zaawansowanych
Odwrotnie wygląda sytuacja w przypadku narciarzy, którzy na nartach czują już się bardzo pewnie i posiadają zaawansowane umiejętności. Szczególnie gdy ich styl jazdy charakteryzują duże prędkości. W tym wypadku do podanych powyżej średnich wartości dla danej płci należy dodać 5cm.
Dobór długości nart typu Race
W przypadku nart eksperckich długość zależy od ich rodzaju. Modele slalomowe, czyli popularne slalomki, muszą być odpowiednio krótsze, sięgające mniej więcej do brody. Taka długość pozwoli nartom slalomowym idealnie wykonywać skręty, do których są stworzone. Z kolei narty gigantowe, znane jako gigantki mogą swoją długością odpowiadać wzrostowi narciarza. Taka dłuższa narta zagwarantuje lepszą stabilność przy dużych prędkościach.
Jak dobrać narty do wagi?
Wpływ na odpowiednią długość desek ma także waga narciarza. Podobnie jak w przypadku umiejętności także zależnie od wagi musimy wybrać krótsze bądź dłuższe narty. Jeśli nasza waga jest niska, niższa od przeciętnej, odejmujemy 5cm, w przypadku narciarzy o większej masie dodajemy 5m.
Jak dobrać długość nart do wzrostu? – kalkulator
Jak widać, przy doborze długości nart trzeba brać pod uwagę wiele czynników. Dlatego najbezpieczniej jest poprosić o radę doświadczonego sprzedawcy. W określeniu właściwej długości nart pomoże Wam też prosty kalkulator długości nart.
Jak dobrać narty dla dziecka?
Wybór odpowiednich nart dla dzieci jest jeszcze bardziej skomplikowany niż w przypadku dorosłych. Zasady, jakimi należy się kierować kupując deski dla najmłodszych narciarzy szczegółowo opisaliśmy w artykule: Jak prawidłowo dobrać długość nart dla dziecka?
Jakie narty wybrać? – rodzaje nart
Przed wizytą w sklepie warto się przygotować, przejrzeć najnowsze testy nart i dokonać choć wstępnego wyboru modeli, które mogłyby nas zainteresować. Poniższe informacje pomogą Wam rozeznać się w rynkowej ofercie. W sprzedaży dostępne są w zasadzie prawie wyłącznie narty taliowane, czyli carvingowe. Taliowanie oznacza, że narta jest węższa po środku niż na końcach, co znacznie ułatwia wykonywanie skrętów. Niektóre modele są bardziej taliowane inne mniej. Od stopnia taliowania zależy promień skrętu narty.
Easycarver
To narty dla początkujących. Idealnie wybaczają błędy, łatwo wykonują skręty i zwykle są stosunkowo lekkie. Przeznaczone są do jazdy niskim lub średnim tempem.
Allround
Najczęściej kupowany rodzaj nart do jazdy rekreacyjnej. Zwykłemu, nieco już wprawionemu narciarzowi pozwolą w stu procentach delektować się urlopem na stoku. To bardzo zwrotne narty umożliwiające bezpieczną jazdę nie wymagającą dużego wysiłku. Nie posiadają ani istotnych wad ani zalet. Idealnie nadają się do jazdy z umiarkowaną prędkością po przygotowanym stoku.
All Mountain
To narty o średniej szerokości (>75mm), które dobrze radzą sobie zarówno na przygotowanym stoku, jak i w głębokim śniegu. Dzięki zwiększonej szerokości narty all mountain mają dużą wyporność, spokojnie się prowadzą. Na wyratrakowanej trasie poruszają się jednak nieco wolniej.
Race
Jak sama nazwa wskazuje, to narty dla osób które lubią ostrą, szybką jazdę po stromych, przygotowanych trasach. Przeznaczone są zdecydowanie dla narciarzy dysponujących zaawansowanymi umiejętnościami. Cechują się dużą wagą, stabilnością i dobrą kontrolą toru jazdy. Wymagają jednak dużego nakładu siły oraz dobrej techniki jazdy. Dzielą się na narty: slalomowe (dzięki małemu promieniowi narta slalomowa jest idealna do wykonywania wąskich, szybkich skrętów, dobrze trzyma się na lodzie) i gigantowe (dłuższe i mniej taliowane, utrzymują stabilność w skręcie o dużym promieniu).
Crosscarver
Nieco łatwiejsza w prowadzeniu wersja nart typu race, są mniej twarde a przez to też wymagają mniejszego nakładu siły.
Freeride
Bardzo szerokie narty, które najlepiej czują się w głębokim puchu. Dzięki dużej szerokości (nawet do 120 mm) płyną po powierzchni, nie zapadają się i dają narciarzowi poczucie prawdziwego surfowania w śniegu. Dostępne też w wersji z podniesionymi tyłami zwanej „Twintip Backcountry“, która umożliwia jazdę zarówno przodem, jak i tyłem, co ma szczególne znaczenie przy wykonywania skoków z lądowaniem tyłem. Narty freeride’owe powinny być nieco dłuższe niż te przeznaczone do jazdy po przygotowanym stoku.
Twintip-Freestyle
Relatywnie krótkie narty służące głównie do zabawy w snow parku i halfpipie. Są dość lekkie i także mają podniesione końce, aby umożliwić jazdę tyłem.
Narty skitourowe
Narty do turystyki narciarskiej, umożliwiają wycieczki w tereny, gdzie nie ma wyciągów (lub gdy nie chce się z nich korzystać). Są lekkie a przy tym dość szerokie, by nie zapadać się w śniegu. Specjalne taśmy z tworzywa sztucznego i wiązania z ruchomą piętą ułatwiają podchodzenie.
Narty damskie
Wyróżniają się głównie atrakcyjnym wyglądem. Wiązanie często montowane jest nieco bardziej z przodu, aby ułatwić skręcanie. Damskie wersje produkowane są ostatnio dla wszystkich właściwie rodzajów nart, także tych typowo sportowych. Często od męskich różni je waga – dzięki zastosowanym materiałom i technologii bywają lżejsze.
Narty młodzieżowe
Narty młodzieżowe są krótsze i lżejsze od „dorosłych” odpowiedników. Podobnie jak damskie także dostępne dla wszystkich typów nart.
Cechy nart
Najważniejszą kwestią przy wyborze nart jest właściwa ocena własnej techniki jazdy. Trzeba odpowiedzieć sobie na pytania: jak dobrze jeżdżę i jaki jest mój preferowany styl jazdy? Gdzie najchętniej poruszam się na nartach? Czy jeżdżę na nartach głównie po krótkich stokach? Czy może lubię szusować z większą prędkością? Ktoś, kto preferuje krótkie szusy na dobrze przygotowanym stoku, potrzebuje innych nart niż narciarz specjalizujący się z jeździe poza trasami. Ale nawet gdy odpowiedziało się już na te pytania, pozostaje jeszcze szereg innych czynników, które należy uwzględnić przy wyborze nart, jak taliowanie, szerokość, długość narty i jej konstrukcja, twardość i sztywność wzdłużna. No i w przypadku pań czynnik chyba najistotniejszy: design.
Rocker
Rocker to uniesienie przedniej i tylnej części narty ku górze. Taki zabieg sprawia, że narty lepiej „pływają” w głębokim śniegu. Ale świetnie sprawdza się także w nartach przeznaczonych do jazdy na utwardzonych trasach. Tutaj rocker ułatwia inicjację skrętu bez utraty przyczepności na dziobie i piętce. Im więcej jeździ się poza trasami, tym dłuższy powinien być rocker w narcie. W nartach on-piste zakrzywienie stanowi od 5 do 15% długości narty. W nartach all mountain rocker zajmie od 10 do 25% długości z przodu oraz do 10% z tyłu. W nartach freeridowych rocker może stanowić aż 30% narty.
Twin Rocker © Salomon
Szerokość narty pod butem
Podobnie jak długość także szerokość narty pod butem znacząco wpływa na zwrotność narty. Na dobrze przygotowanej trasie wąska narta pozwala dużo łatwiej wykonywać skręty i szybciej reaguje na polecenia narciarza. Poza trasą lepiej sprawdzają się jednak szerokie (od 80mm) deski, gdyż im większa szerokość tym większa wyporność narty w puchu.
Taliowanie
Aby dobrać właściwe taliowanie, trzeba odpowiedzieć sobie na podstawowe pytania dotyczące techniki jazdy. Wolę poruszać się po przygotowanych stokach czy poza trasami? Preferuję wolne czy szybkie tempo? Skręty o krótki czy długim promieniu? Taliowanie wpływa na promień skrętu przy jeździe na krawędziach. Im większe taliowanie, tym mniejszy jest promień. Jednak mniejszy promień skrętu nie oznacza jeszcze wcale, że nartą automatycznie łatwiej daje się skręcać.
Jeśli szerokość dziobów w porównaniu z szerokością narty pod wiązaniem jest duża, dzioby przy krawędziowaniu automatycznie wchodzą w skręt. Narta jednak zawsze będzie chciała jechać zgodnie z własnym promieniem, co oznacza, że szersze dzioby (w porównaniu do środkowej części narty) mogą oznaczać też potrzebę używania większej siły podczas jazdy.
Im węższa narta w środkowej części, tym szybciej reaguje podczas jazdy carvingowej, szybciej udają się też przejścia z krawędzi na krawędź. Szersza narta jest także wolniejsza, co jednak przy skrętach ślizgowych nie ma większego znaczenia.
Jaki zatem promień skrętu dla początkujących? Przyjęło się, że w tym przypadku promień powinien mieścić się między 13 a 18 metrami.
Twardość poprzeczna
Podczas krawędziowania następuje nacisk, który sprawia, że narta ulega skręceniu wzdłuż osi podłużnej. Im narta jest twardsza, tym jest mniej podatna na skręcenie, dzięki czemu dłuższa część krawędzi przylega do stoku. Dzięki temu narta szybciej reaguje na polecenia narciarza. Z kolei miękkie narty ulegają skręceniu i przez mniejszą powierzchnię styczną krawędzi z podłożem, mają gorszą przyczepność na lodzie. W nagrodę jednak bardziej wybaczają błędy niż narty twarde.
Zatem im większe tempo jazdy, im lepsze umiejętności narciarza i twardsze podłoże, tym twardsze powinny być narty.
Sztywność wzdłużna (czyli flex)
Sztywna narta zapewnia dobre prowadzenie narty na utwardzonej trasie przy dużej prędkości, jednak przy wykonywaniu skrętów carvingowych nie przylega tak dobrze do podłoża, co dla osób mniej wprawionych może być dość nieprzyjemne. Ogólnie za sztywność wzdłużną nart odpowiada jej rdzeń. Im narta bardziej sportowa, tym powinna być sztywniejsza.
Tłumienie drgań
Jeśli narta dobrze tłumi drgania, zmniejsza się kłapanie dziobów przy dużych prędkościach, a także negatywny wpływ drgań na organizm narciarza. Im lepsze tłumienie drgań, tym większy komfort jazdy. Zdolność narty do tłumienia drgań zależy od materiałów użytych do jej budowy.
Elastyczność
Podczas skrętu narty poddawane są naciskowi. Zebraną w ten sposób energię elastyczne narty podczas wychodzenia ze skrętu oddają w postaci dodatkowego przyspieszenia. Jeśli narty mają szczególnie elastyczne końce, prowadzą się bardzo żywo, ponieważ z każdego skrętu wychodzą z dodatkową porcją energii kinetycznej. Jeśli elastyczne są głównie dzioby, deski po skręcie szybciej wracają do naturalnego kształtu i mają dzięki temu lepszy kontakt krawędzi z podłożem, przez co narta mniej kłapie i spokojniej się prowadzi.
Czytaj także: