Nie tylko narciarze zastanawiają się, jaka będzie zima w tym roku? Wszyscy zadają sobie pytanie, czy zima 2024/25 będzie mroźna czy ciepła i kiedy spadnie pierwszy śnieg? Czy miesiące zimowe będą śnieżne, czy może w grudniu znowu wszyscy na próżno czekać będą na opady? Sprawdziliśmy, jaką pogodę przewidują pierwsze prognozy długoterminowe na zimę 2024/25?
Długoterminowe prognozy pogody na zimę 2024-2025
Klimatolodzy z National Weather Service (NWS) opublikowali swoje najnowsze ustalenia. Ich zdaniem jesienią pojawi się zjawisko La Niña (66% szans) i na półkuli północnej będzie się utrzymywać przez całą zimę (74% szans w okresie listopad-styczeń). Jak to może wpłynąć na długoterminową prognozę pogody na zimę 2024/2025 w Europie?
Zjawisko pogodowe La Niña wpływa na temperaturę na równikowym Pacyfiku, ale wywiera także znaczący wpływ na warunki pogodowe w Europie. Według naukowców z Uniwersytetu w Leeds oddziałuje ono na prąd strumieniowy (jet stream). To ważne, ponieważ prąd strumieniowy to pasmo silnych wiatrów, przenoszących z zachodu na wschód olbrzymie masy powietrza, a to decyduje o tym, gdzie w Europie spadnie śnieg.
Jaka będzie zima w Europie i jaki wpływ ma na to La Niña?
Podczas gdy El Niño może czasami przynieść cieplejsze zimy w Europie, La Niña zwykle oznacza zimą więcej chłodu. Daje to pewne powody do optymizmu w kwestii dalekosiężnej prognozy pogody na zimę w Europie! Jednak meteorolodzy podkreślają także, że oba fenomeny – El Niño i La Niña – mogą przynieść ekstremalne zjawiska pogodowe na wielu obszarach, a skutki ich oddziaływania lokalnie mogą być całkiem odwrotne. W Ameryce Północnej wpływ nadejścia El Niño lub La Niñi jest wyraźniej określony i jednoznaczny. Jednak im dalej od epicentrum na Pacyfiku, tym to zjawisko jest mniej przewidywalne.
Model pogodowy amerykańskich meteorologów CFS NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration of the US weather service) przewiduje ogólnie wzrost temperatur w nadchodzących miesiącach. Oczekuje się, że w grudniu, styczniu i lutym średnie temperatury będą o 1 do 2 stopni Celsjusza wyższe w porównaniu do średniej z lat 1991-2020. Na szczęście w alpejskich rejonach Austrii wzrost ten ma być nieco bardziej umiarkowany i wynieść od 0,5 do 1 stopnia Celsjusza. Z kolei w Szwajcarii długoterminowe modele pogodowe wskazują na wzrost o 1 do 2 stopni Celsjusza w porównaniu z poprzednimi zimami.
Czy zima 2024/25 będzie śnieżna?
NOAA opublikował również model pogodowy z prognozami opadów na nadchodzącą zimę. Zakłada on brak znaczących odchyleń dla zimy 2024/2025. W Austrii w okresie od grudnia do lutego występują jedynie niewielkie odchylenia w porównaniu z poprzednimi zimami. Meteorolodzy nie spodziewają się zatem ani szczególnie śnieżnej, ani też suchej zimy. Jednak pewnych odchyleń od normy można spodziewać się w Alpach Włoskich i części Alp francuskich. Według modelu NOAA zima będzie tam bardziej sucha w porównaniu do średnich poziomów opadów z poprzednich lat. Model pogodowy przewiduje niższe sumy opadów zwłaszcza we francuskiej części Alp
Jaka będzie zima 2024/25 w Polsce? – prognoza IMGW
Swoją długoterminową prognozę na zimę dla Polski opublikował także nasz Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Prognoza pogody na zimę 2024/25 jest oparta na zaawansowanych modelach numerycznych, w tym na prognozach Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF). Zdaniem rodzimych meteorologów z Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW i tym razem nie czeka nas kolejna zima stulecia.
Prognozy IMGW wskazują, że zima 2024/25 może być bez większych anomalii termicznych, ale z wyższymi niż zwykle sumami opadów. To może wpłynąć na codzienne warunki pogodowe, zwłaszcza w regionach, gdzie opady są częstsze.
Średnia miesięczna temperatura powietrza może być bliska normie wieloletniej, ale z możliwością wystąpienia cieplejszych okresów (głównie w listopadzie, a w styczniu i lutym przede wszystkim na południu kraju). To oczywiście nie wyklucza występowania epizodów silnych mrozów, gdy docierać będzie do Polski mroźne powietrze z północy lub wschodu.
Generalnie zima ma być relatywnie obfita w opady. Miesięczna suma opadów atmosferycznych może być wyższa niż zwykle. Czas pokaże, na ile te przewidywania okażą się trafne.
Prognoza pogody na listopad i grudzień 2024
Jak przewiduje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w listopadzie temperatury będą utrzymywać się powyżej wieloletniej normy. Także opadów ma być więcej niż w średnio w poprzednich latach. Także w grudniu opadów ma być więcej niż przeciętnie w ostatnich latach. Natomiast średnie temperatury w tym miesiącu mają utrzymywać się w normie, co w rejonach górskich daje spora szansę na śnieg.
Prognoza pogody na styczeń 2025
Zgodnie z długoterminową prognozą IMGW styczeń niestety w południowej części kraju ma być stosunkowo ciepły, to znaczy cieplejszy niż to bywało przeciętnie w ostatnich 20 latach. W pierwszym miesiącu roku meteorolodzy spodziewają się za to znacznie większych opadów. W górach jest zatem jakaś szansa na ferie na śniegu.
Prognoza pogody na luty 2025
W lutym podobnie jak w styczniu temperatura na północy kraju będzie mieścić się w wieloletniej normie. Natomiast na południu będzie znów niestety cieplej niż średnio w ostatnich latach. Jak prognozuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej także w tym miesiącu opadów ma być sporo – więcej niż to bywało w poprzednich latach.
Ważna kwestia na koniec
Kto z dużym wyprzedzeniem próbuje przepowiedzieć pogodę na kolejną zimę, musi mieć sporo odwagi, ponieważ jak pokazuje doświadczenie takie przewidywania obarczone są bardzo dużym ryzykiem błędu. Zaledwie kilku meteorologów przepowiedziało ekstremalnie suche lato 2018 roku, które zapisało się w książkach historycznych jako jedno z najbardziej suchych w historii pomiarów. Podobnie mało kto przewidział niesamowicie śnieżny styczeń 2019 r., kiedy to w północnych Alpach w ciągu dwóch tygodni spadło cztery, pięć, a w niektórych regionach nawet sześć metrów śniegu.
Pogoda to bowiem stan ogólnego chaosu, którego rozwoju nikt, nawet najlepszy synoptyk, nie jest w stanie idealnie przewidzieć na okres dłuższy niż kilka dni, w określonych przypadkach stabilnej sytuacji meteorologicznej maksymalnie na dwa tygodnie. Bardzo trudno dokładnie określić z dużym wyprzedzeniem, ile śniegu spadnie za kilka miesięcy w konkretnym regionie. Wystarczy drobna zmiana, by zaburzyć prognozowane procesy pogodowe. Czy to oznacza, że we wrześniu nie można prognozować, jaka będzie zima i ile śniegu spadnie? Precyzyjnie oczywiście nie, ale meteorolodzy potrafią w oparciu o obserwacje globalnych zjawisk tworzyć długoterminowe modele pogodowe. Czy tym razem prognoza długoterminowa się spełni, sprawdzimy zimą!
Przydatne linki:
- Lista otwartych ośrodków narciarskich – sprawdź warunki
- Aktualne raporty o pokrywie śniegu i warunkach w ośrodkach narciarskich: Polska, Austria, Włochy, Francja, Szwajcaria, Czechy, Słowacja
- Terminarz ferii zimowy w Polsce i Europie – sprawdź, kiedy stoki są puste